Rekabet Kurumu’nun çiğ süt piyasasına yönelik incelemeleri, sektörün derin sorunlarını gün yüzüne çıkardı. Kurum, sanayicilerin bazı üreticilere çiğ süt alımında "süt karşılığı kendi yemlerini alma şartı" dayattığını belirledi. Bu yöntemin, üreticilerin serbest piyasa koşullarında hareket etmesini engellediği tespit edildi.

İncelemelere göre, söz konusu uygulamada yem-süt paritesi gözetilmedi, ödemeler geciktirildi ve yemler üreticiye piyasa değerinin üzerinde fiyattan satıldı. Bu da küçük ve orta ölçekli süt üreticilerini ciddi ekonomik zarara uğrattı.

Gönüllülük İlkesine Aykırı Uygulama

Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu ise, süt karşılığı yem sisteminin gönüllülük esasına dayalı olması gerekirken, üreticilerin fiili olarak bu uygulamaya zorlandığı yönünde oldu. Sanayicilerin üreticilere marka, miktar ve fiyat konusunda da baskı yaptığı ortaya konuldu.

Rekabet Kurumu'ndan Net Mesaj: Kurallar Netleşti

Rekabet Kurulu, üreticilerin haklarının korunması için sanayicilere uymaları gereken kuralları da duyurdu. Buna göre:

  • Üreticiler yem almaya zorlanamayacak.

  • Gönüllü yem alımlarında marka ve miktar dayatması yapılamayacak.

  • “Çiğ Süt Üretim Sözleşmesi” kapsamında vade, taban fiyat, prim, parite ve gönüllülük maddelerine eksiksiz uyulacak.

  • Aksi durumda, firmalara Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 17. maddesi kapsamında idari para cezası uygulanacak.

  • Ayrıca firmalar, üreticilere haklarını içeren bilgilendirme metinlerini yazılı olarak iletmekle yükümlü olacak.

Soruşturma Listesi Geniş: 39 Firma Hedefte

Soruşturma kapsamında Türkiye’nin dört bir yanından 39 firma yer alıyor. Listede, sektörde büyük paya sahip Ak Gıda, Danone, Pınar Süt, Sütaş, Sek gibi markaların yanı sıra, Konya merkezli Panagro/Konya Şeker, Akpınar ve Torunoğlu gibi önemli aktörler de bulunuyor.

Soruşturma başlatılan firmalar şöyle sıralandı:
Ak Gıda, Akpınar, Altınköy, Balıkesir Onur Süt, Balkan Süt, Biçenler Süt, Cebeci Süt, Danone, Gönenli, Güneşoğlu Süt, Güney Süt, Güneydoğu Süt, Gürsüt, İtimat Süt, Karagöl Süt, Kelebek Süt, Konsüt, Meysüt, Milk Academy, Muratbey, Mustafa Özlek Süt, Öz Göçerler Süt, Özışık Süt, Öztadım Süt, Özüçler Süt, Panagro/Konya Şeker, Pınar Süt, Rella Gıda, Rodos Süt, Sek, Sütaş, Tarım Kredi, Teksüt, Torunoğlu Süt, Uğuray Süt, Yelken Gıda, Yörsan, Yörük Süt, Yörükoğlu Süt.