Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, işten ayrılan çalışanların kullanmadığı yıllık izin ücretlerinde zaman aşımı süresini 10 yıldan 5 yıla düşürdü. Bu emsal karar, işçi-işveren ilişkilerinde yıllardır süren tartışmalara son verdi.
Geçmişe Dönük Uygulama Da Etkilendi
2012-2017 yılları arasında sona eren iş sözleşmeleri için daha önce 10 yıllık zaman aşımı uygulanıyordu. Ancak 2020 yılında iş davaları dairelerinin birleşmesiyle birlikte bu yaklaşım değiştirildi. Artık o dönemlere ait kullanılmayan izin ücretleri de 5 yıl içinde talep edilmediği takdirde zaman aşımına uğrayacak.
Yasal Süreçte Ne Değişti?
Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç’ın aktardığına göre, 1 Temmuz 2012’den önce 5 yıl olan zaman aşımı, Türk Borçlar Kanunu ile 10 yıla çıkarılmıştı. Ancak, 25 Ekim 2017’de yürürlüğe giren İş Mahkemeleri Kanunu ile tüm işçi alacaklarında zaman aşımı süresi tekrar 5 yıl olarak belirlendi.
Kanunda yer alan geçici maddeye göre, 25 Ekim 2017’den önce başlamış zaman aşımı süreleri 10 yıl olarak işlemeye devam edecek. Ancak süresi henüz dolmamış olan alacaklarda, kalan sürenin 5 yılı geçmesi halinde yeni düzenleme geçerli olacak.
Sözleşme Bittiği Anda Hak Doğuyor
İş Kanunu'na göre yıllık izin ücreti, iş sözleşmesinin sona ermesiyle birlikte talep edilebiliyor. Ücret hesabı, işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt maaşı üzerinden yapılıyor ve zaman aşımı da bu tarihten itibaren başlıyor.
İşten ayrılma biçimi – ister işveren tarafından haklı sebeple fesih, ister işçinin kendi isteğiyle ayrılması – izin parasının ödenmesini etkilemiyor.
Çalışanlar Dikkat! Hak Kaybı Yaşanabilir
Yargıtay'ın yeni içtihadı, çalışanlar açısından kritik bir süre kısıtlaması getiriyor. Bu nedenle işten ayrılanların yıllık izin ücretlerini en geç 5 yıl içinde talep etmeleri gerekiyor. Aksi halde bu hakları tamamen ortadan kalkabilir.
İşverenler İçin Uyarı Zamanı
Yeni karar, işverenlerin de yükümlülüklerini yeniden gözden geçirmesini zorunlu kılıyor. Özellikle uzun süreli çalışanlar açısından geriye dönük hak talepleriyle karşı karşıya kalmamak için, kayıtların ve ödemelerin zamanında yapılması büyük önem taşıyor.